Η κοιλιοκάκη είναι μία νόσος του λεπτού εντέρου που προκαλείται από την δυσανεξία που παρουσιάζουν κάποια γενετικά προδιατεθειμένα άτομα, στη γλουτένη, μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι και τη βρώμη.  Υπολογίζεται ότι 1 στα 100-200 άτομα στις Η.Π.Α. και στην Ευρώπη πάσχουν από κοιλιοκάκη. Ωστόσο, αυξημένη συχνότητα της νόσου παρατηρείται σε άτομα με κληρονομικά νοσήματα όπως είναι το σύνδρομο Down, σε συγγενείς ασθενών με κοιλιοκάκη, και σε άτομα που πάσχουν από άλλα αυτοάνοσα νοσήματα όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, στα οποία παρουσιάζεται σε ποσοστό έως 10%.

Θεωρείται αυτοάνοση νόσος καθώς σε άτομα με γενετική προδιάθεση, η κατανάλωση τροφών που περιέχουν γλουτένη ενεργοποιεί ανοσολογικούς μηχανισμούς στον οργανισμό τους, με αποτέλεσμα να προκαλείται με την πάροδο του χρόνου, βλάβη στην εσωτερική επιφάνεια του λεπτού εντέρου.

Στο θέμα αυτό αναφέρεται η Παιδίατρος – Γαστρεντερολόγος κ. Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Παιδιατρικής στο Νοσοκομείο Παίδων «Π & Α Κυριακού» και τ. Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας & Διατροφής.

Ποια είναι τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης;
Τα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν σε όποια ηλικία μετά την ένταξη της γλουτένης στη δίαιτα και είναι η χρόνια διάρροια ή δυσκοιλιότητα, το «φούσκωμα και τυμπανισμός» της κοιλίας, η ευερεθιστότητα, η μειωμένη πρόσληψη βάρους, η μειωμένη σωματική ανάπτυξη, η καθυστέρηση της ήβης, η σιδηροπενική αναιμία, τα συχνά κατάγματα οστών, τα αυξημένα ηπατικά ένζυμα, και τα χρόνια κνιδωτικά εξανθήματα. Όμως οι ασθενείς με τα παραπάνω κλινικά συμπτώματα φαίνεται ότι αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου, διότι οι περισσότεροι ασθενείς με κοιλιοκάκη είναι ασυμπτωματικοί και παραμένουν αδιάγνωστοι για χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουν αυξημένο κίνδυνο από τους υγιείς ανθρώπους να παρουσιάσουν τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές της νόσου όπως είναι η σιδηροπενική αναιμία, η οστεοπόρωση, η υπογονιμότητα, το λέμφωμα του εντέρου κ.α.  Τα παιδιά και οι έφηβοι με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 που έχουν παράλληλα κοιλιοκάκη ανήκουν συνήθως στη δεύτερη κατηγορία, καθώς δεν παρουσιάζουν συνήθως κλινικά συμπτώματα, αλλά εντοπίζονται με τη βοήθεια του ανιχνευτικού ελέγχου, δηλαδή την ανεύρεση των ειδικών αντισωμάτων της κοιλιοκάκης στο αίμα τους. Η διάγνωση της κοιλιοκάκης επιβεβαιώνεται στη συνέχεια με γαστροσκόπηση και βιοψίες εντέρου, όπου φαίνονται χαρακτηριστικές αλλοιώσεις στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου μεταξύ των οποίων, η μερική ή η ολική ατροφία (επιπέδωση) των λαχνών.

Πως αντιμετωπίζεται η κοιλιοκάκη;
Η κοιλιοκάκη αντιμετωπίζεται με δίαιτα χωρίς γλουτένη εφ’όρου ζωής.  Η τήρηση της δίαιτας φαίνεται πολύ δύσκολη αρχικά, αλλά οι οικογένειες με την στήριξη των ιατρών και των διαιτολόγων, ανταποκρίνονται καλά σε αυτήν.   Η δίαιτα περιλαμβάνει αποχή από τροφές που προέρχονται από τα σιτηρά, τη σίκαλη το κριθάρι και τη βρώμη. Ενδεικτικά απαγορεύονται τα προιόντα που περιέχουν αλεύρι (ψωμί, φρυγανιές, μπισκόττα, πίτσες, πίττες, γλυκά, σούπες του εμπορίου, κ.α.), τα ζυμαρικά (μακαρόνια, σπαγγέτι, κριθαράκι κ.α.), κάποια αλλαντικά, τα κονσερβοποιημένα προιόντα (σάλτσες, λαχανικά, όσπρια, γλυκά, μαγιονέζες, μουστάρδα κ.α.), τα επαλειφόμενα τυριά, τα κατεργασμένα καρυκεύματα,  μερικά έτοιμα ροφήματα (π.χ. σοκολάτας) και κάποια από τα αλκοολούχα ποτά (π.χ. μπύρα, ουίσκι, βότκα, τζιν). Επιτρέπονται όλα τα φρέσκα και κατεψυγμένα λαχανικά, τα φρέσκα κρέατα, ψάρια, πουλερικά, το γάλα και τα προιόντα του (φέτα, γιαούρτι, σκληρά κίτρια τυριά), το καλαμπόκι, το ρύζι και τα προιόντα τους, το λάδι, το βούτυρο και η μαργαρίνη καθώς και πληθώρα προιόντων που υπάρχουν στα φαρμακεία στη διάθεση των ασθενών με κοιλιοκάκη και είναι ελεύθερα γλουτένης (ποικιλλία ζυμαρικών, ψωμί, κέικς, μπισκόττα, βάση για πίτσες, δημητριακά κ.α.). Εφόσον η δίαιτα δεν περιλαμβάνει γλουτένη, ο βλενογόννος του εντέρου επανέρχεται στο φυσιολογικό μέσα σε 6-12 μήνες.  Τα κλινικά συμπτώματα βελτιώνονται μέσα στις πρώτες 1-2 εβδομάδες. Στα παιδιά, οι ελλείψεις σε θρεπτικές ουσίες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία αναπληρώνονται και το σωματικό βάρος επανέρχεται στο φυσιολογικό. Το ίδιο ισχύει και με το ύψος, εφ’ όσον η νόσος διαγνωσθεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα πριν από την εφηβεία. Η δίαιτα πρέπει να ακολουθείται δια βίου, καθώς η νόσος δεν θεραπεύεται, παράλληλα με τακτική ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση του ασθενούς.

Πηγή: www.koiliokaki.gr

ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ